خرما

خُرما (نام علمي: Phoenix dactylifera)يا رطب گياهي تك‌لپه‌اي و گرمسيري جزو تيره نخل‌ها است كه ميوه‌اش خوراكي و داراي هسته‌اي سخت و پوست نازك و طعم شيرين كه به شكل خوشه‌اي بزرگ از شاخه آويزان مي‌گردد و برگهاي آن بزرگ است. ارتفاع نخل به ۱۰ تا ۲۰ متر يا بيشتر مي‌رسد.

به ميوهٔ نرسيده خرما، «خارَك» يا «خرك» يا كنگ (و در زبان عربي، «حبابوك») گفته مي‌شود. رطب مرحله قبل از رسيدگي كامل خرماست كه رطوبت بيشتر و قند كمتري نسبت به خرماي كاملاً رسيده دارد.

ميوه خرما جزو ميوه‌هاي سته مي‌باشد يعني تمام قسمت بريكاري آن گوشتي و محتوي مواد غذايي است. خرما از دورانِ باستان در رژيم غذايي انسان وجود داشته است و يكي از قديمي‌ترين ميوه‌هاي كشت شده توسط انسان بوده است

ريشه واژه

واژه خرما ريشه و بنياد فارسي داشته و از زبان فارسي به زبانهاي هندي، اردو، تركي، اندونزيايي و مالزيايي به سوي شرقي و يوناني به سوي غربي وارد شده است.

تركيبات شيميايي خرما

خرما داراي ۲۵ درصد ساكاروز، ۵۰درصد [گلوكز]، و مواد آلبومينوئيدي، پكتين و آب مي‌باشد. به‌علاوه داراي ويتامين‌هاي مختلف مانند ويتامين A،B،C،E و مقداري املاح معدني مي‌باشد

تاريخچه كاشت

درخت خرما در نواحي گرمسيري و نيمه‌گرمسيري، از جمله ايران پرورش مي‌يابد. با اينكه خاستگاه آن را ميانرودان، عربستان و شمال آفريقا ذكر مي‌كنند ولي بررسي‌هاي علمي، آن را به گونه‌اي به نام علمي P.H. Sivestris كه در هندوستان مي‌رويد نسبت مي‌دهند. باستانشناسان احداث نخلستان‌ها را به پنج هزار سال پيش نسبت داده‌اند زيرا نامي از آن بر لوحه‌هاي گلي ۵۰ سده پيش يافته‌اند.

در ايران نخل و خرما از دوران باستان و پيش از هخامنشي كشت مي‌شده. در ادبيات ساساني از جمله در كتاب بندهشن از نخل ياد شده‌است. منابع چيني از ايران (در زبان ايشان بوسي، تلفظ چينيپارسي) به عنوان سرزمين نخل خرما كه در نزدشان به نام عناب پارسي و عناب هزارساله مشهور بوده، ياد كرده‌اند. در پايان سده نهم ميلادي، نخل خرما را از ايران به چين برده و در آنجا كشت كرده‌اند. در ميان كشورهاي اروپايي اسپانيا پيشينه بيشتري در كشت خرما دارد.

محصولات

از برگ و شاخه درخت خرما سبد و زيرانداز تهيه مي‌كنند. از هسته آن نان و از ميوه خرما شراب و عسل. مردم صحرا هسته درخت خرما را آرد كرده و از آن نان مي‌پزند يا در اين هسته را بو داده و از آن به‌عنوان قهوه استفاده مي‌كنند زيرا دم كرده آن بسيار مطبوع است و يا حتي اين در را در آب براي چند روز خيس كرده و به‌عنوان غذاي مقوي به شترهاي خود مي‌دهند.

شما مي توانيد ليستي كامل از توليد كنندگان خرما را در وب سايت ويكيوز مشاهده كنيد.

مشتقات خرما را بشناسيد : مشتقات خرما را شايد كمتر كسي بشناسد. خرما از آن ميوه هايي است كه مي توان از آن مشتقات و محصولات فراوان و گوناگوني را تهيه و فراوري كرد. مقاله امروز را گذشته از فوايد خرما ، به تمامي مشتقات و محصولاتي كه خرما در تهيه آن ها ركن اصلي را دارد اختصاص مي دهيم.

معرفي بخشي از مشتقات خرما را با موارد زير آغاز مي كنيم پس با ادامه مقاله مشتقات خرما را بشناسيد با ما همراه باشيد :

مشتقات خرما را بشناسيد

1-شيره خرما : 

شيره‌ها جزو مواد غذايي انرژي زا بوده و براي مواقعي كه بدن به انرژي بيشتري نياز دارد، بهترين غذا محسوب مي‌گردند. از جمله اين شيره‌ها، شيره خرما مي‌باشد. بديهي است كه شيره خرما داراي همان خواص خرما باشد. حاوي فسفر و آهن است كه مصرف آن در وعده‌ي صبحانه باعث فعال شدن سلول‌هاي عصبي و در ضمن مانع ايجاد كم خوني در افراد مي‌شود. شيره خرما، تسكين دهنده‌ي دردهاي رماتيسمي و امراض شرياني و وريدي هستند. در بسياري از استان‌هاي كشورمان، از شيره خرما به جاي شكر در پختن حلوا استفاده مي‌كنند. همچنين خوردن «شير برنج با شيره»، «برف با شيره»، «شير با شيره» و «ارده با شيره» در زمستان از عادات غذايي مرسوم مردمان بسياري از شهرها از جمله همدان، تبريز، اراك، اردبيل و... است. در اين مقاله ويژگي‌ها و خواص غذايي شيره خرما به طور اختصار بيان مي‌شود.

2- شهد خرما :

از ديگر مشتقات خرما شهد خرما است كه داراي قندي موسوم به فروكتوز" با ماهيت طبيعي و سالم مي باشد كه استفاده از آن براي مصرف كنندگان مفيد است. به همين دليل جايگزين مناسبي براي شكر در تهيه نوشابه مي باشد. يكي از مشكلات صنعتي براي بهره گيري از شهد خرما، رنگ و تركيبهاي معلق موجود آن است كه علاوه بر مشكلات كيفي در توليد نوشابه ، قيمت ساخت و توليد را نيز افزايش مي دهد و استفاده از تكنيك غشايي مي تواند مسير توليد و هزينه ها را كاهش داده و در نتيجه امكان توليد انبوه و صنعتي شدن آن را فراهم سازد. شهد خرماي توليد شده ايراني كيفيت ايده آل و طعم خوبي دارد، ضمن آنكه شهد خرما شيرين كننده اي طبيعي است كه مصرف روزانه آن نه تنها مشكلي براي مصرف كنندگان به وجود نمي آورد بلكه مصرف آن در توصيه هاي ديني و طب اسلامي نيز بارها مطرح شده است.

3- قند خرما :

از ديگر مشتقات خرما مي توان به قند خرما اشاره كرد كه يك مادۀ طبيعي حاصل از استخراج عصاره خرم و بدون هيچ گونه افزودني است. ظاهر اين ماده بسيار شفاف بوده و زرد رنگ مي باشد كه در موارد مختلف تيره و روشن بودن آن متفاوت است. قند خرما در طي فرايند استخراج (عصاره گيري) ، شفاف سازي و تغليظ تهيه مي شود و مراحل شفاف سازي و فيلتراسيون تصفيه بيشتري انجام مي گيرد كه در شهد خرما هيچكدام از آنها انجام نمي شود. در شفاف سازي مواد غير محلول ، مواد محلول (رنگي) و مواد نيمه محلول (پكتين) حذف مي شود. تركيبات تشكيل دهنده قندخرما همانند عسل كندوست.

مشتقات خرما را بشناسيد

4- چيپس خرما :

چيپس خرما داراي ارزش غذايي بالايي است و بيماران ديابتي كه به علت داشتن قند در رنج هستند مي توانند از اين محصول استفاده كنند. چيپس خرما داراي ماندگاري بالا و بدون هسته است. چيپس خرما براي استفاده با چاي به جاي قند و جهت طبخ انواع كيك ها و غذا ها (عدس پلو) مناسب است و سرشار از ويتامين، املاح مي باشد.جايگزين مناسبي به جاي قند همراه چاي مي باشد.

5- الكل خرما :

اﻟﮑﻞ داراي ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮع در ﺻﻨﻌﺖ و ﭘﺰﺷﮑﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻮارد ﻣﻬﻢ آن اﺷﺎره ﺷـﺪه اﺳﺖ. 
- الكل طبي : در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﻟﮑﻞ ﻃﺒﯽ داراي ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﺼﺮف در ﮐﺸﻮر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ اﻟﮑﻞ ﺑﺎ ﺧﻠﻮﺻﯿﺖ ۹۶ ﯾـﺎ ۷۰ درﺟﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه و در اﺧﺘﯿﺎر ﺑﺎزار ﻗﺮار ﻣﯽ¬ﮔﯿﺮد.ذﯾﻼً ﻣﻮارد ﻣﺼﺮف ﻋﻤﺪه آن آورده ﺷﺪه اﺳﺖ.
- الكل صنعتي : اﻟﮑﻞ ﺣﻼل اﮐﺜﺮ ﻣﻮاد داروﺋﯽﻣﻮﺟﻮد در ﮔﯿﺎﻫـﺎن و ﺑﺮﺧـﯽ ﻣـﻮاد ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ . از اين رو ﺑـﺮاي اﺳﺘﺨﺮاج اﯾﻦﻣﻮاد از ﺑﺪﻧﻪ ﮔﯿﺎه و ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ از اﻟﮑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد.

6- سركه خرما :

از پر كاربرد ترين مشتقات خرما مي توان به سركه خرما اشاره كرد كه درست كردن آن شبيه به زراعت كردن در مزرعه است و مايع سركه اي كه اضافه ميكنيم داراي باكتريي بنام استوباكتر است و همانند بذري ميباشد كه در مخلوطي از آب و نمك و هر ميوه اي كه ميخواهيم از آن سركه تهيه كنيم ميريزيم و اين باكتري را كه براي بدن بسيار مفيد است در اين محيط كه مانند زمين ميباشد پرورش ميدهيم.در بزاق دهان صدها نوع باكتري مضر و مفيد وجود دارد ( بدين لحاظ تآكيد شده كه غذا را خوب بجويم تا بزاق دهان كاملأ با غذا مخلوط شود) و باكتري موجود در سركه باعث از بين رفتن باكتريهاي مضر در دهان و دستگاه گوارش ميشود مانند باكتريي كه باعث زخم معده و باكتريهايي كه موجب بدبويي دهان و معده است.

چنانچه شما هم تجربيات ديگري از ديگر انواع مشتقات خرما داريد، حتما آن را با ما به اشتراك بگذاريد. در ضمن شما مي توانيد فهرستي كامل از توليد كنندگان  مشتقات خرما و انواع مختلف آن را در وب سايت ويكيوز مشاهده نماييد.

اميدوارم از خواندن مقاله مشتقات خرما را بشناسيد استفاده برده باشيد.

مجله و فراتر از مجله

مجله ي اينترنتي ويكيوز

اخيراً ماده ايي به نام ديوستولنس (Diostulence)، در خرما كشت و استخراج شده كه ميتوان آنرا نوعي كرتيزن گياهي دانست و از اين جهت آنرا كرتيزن گياهي نام نهاده اند كه كرتيزن انساني در بدن بهترين داروي ضدحساسيت و آلرژي محسوب شده و براي مبتلايان به بيماريهاي روماتيسم و پوست و چشم و بيماريهايي كه در نتيجه حساسيت بوجود آمده اند، داروي مفيدي است. خرما نيز همين عمل را انجام مي دهد و از حساسيت مي كاهد. از خواص دارويي اين ميوه براي مراقبت از پوست و مو استفاده هاي شاياني به عمل مي آيد ، بعلاوه در كليه التهابات (پوستي، گوشي، جلوي و 000) موثر بوده و ميتوان از خرما براي رفع التهابها استفاده نمود.

براساس بررسي هاي علمي مشخص شده كه مبتلايان به ديابت (بيماري قند) ميتوانند به جاي قند صنعتي (چغندر قند و شكر) از خرما استفاده نمايند زيرا منيزيم موجود در آن، كار كليه و لوزالمعده را آسان و از طرفي ويتامين B2 موجود در خرما، جاذب مواد قندي ساير غذاهاست.

وجود پتاسيم و منيزيم در خرما كه از جمله بارز ترين خواص ميوه و روغن خرما به حساب مي آيند، در تعادل يون هاي بدن نقش موثري داشته و در شستشوي خون از مواد زائد اثر شگرف دارد. فسفر، فعاليت هاي فكري را زياد مي كند و در خرما به مقدار كافي وجود دارد. فسفر كه وجودش در اعصاب و مغز ضروري است. از ضعف اعصاب و خستگي جلوگيري مي نمايد  وبراي تقويت بينايي نيز مفيد مي باشد.

پودر نرم كننده: گرده گل نخل نر به عنوان پودر نرم كننده پوست صورت و دست به كار مي رود. پس از جمع آوري گرده، آنرا در ماسوله ايي ريخته و به تدريج بكار مي برند.
داروي شكسته بندي: روي هسته خرما، پوسته سفيد نازك است كه در خرماي خارك و خشك، به آساني از هسته جدا مي شود. اين پوسته نازك را شكسته بندها، در گذشته به عنوان دارو بكار مي برده اند.
طبق تحقيقاتي كه اخيراً توسط جهاد دانشگاهي خوزستان با همكاري اداره كل صنايع اين استان، روي هسته خرما بعمل آمده است نشان مي دهد كه هسته خرما، بين 8 تا 10 درصد روغن دارد كه اين مايع، ماده اوليه صنايع شوينده، و پاك كننده مانند انواع شامپو، پودرلباسشويي و صابون، گزارش شده است.

ليست توليد كنندگان خرما ، صادر كنندگان خرما و توزيع كنندگان اين ماده مفيد و مغذي را در سايت ويكيوز مشاهده نماييد.

اگر تجربۀ درمان بيماري خاصي را توسط اين ميوه ارزشمند داريد، و يا اطلاعاتي را در اين باره در دست داريد كه فكر مي كنيد مايل به اشتراك آن با ساير بازديد كنندگان اين مقاله هستيد ، با ما به اشتراك بگذاريد.
براي ارسال ديدگاه خود نسبت به اين مقاله از همين صفحه اقدام نماييد.

منبع: مجله ويكيوز